De site Herkenrode is gelegen in het centrum van de stad Hasselt. Het voormalig militair domein werd een tijd ingericht als zone voor overheidsfuncties van de Federale Overheid. De stad Hasselt verkocht de site via een verkoopprocedure om een globale herbestemming te bekomen in het kader van de binnenstedelijke ontwikkeling van Hasselt. 

Gezien de schaal van het project, werd door de opdrachtgever geopteerd om verschillende architectuurbureaus aan te stellen. Zo namen Abscis Architecten, Atelier Kempe Thill, UAU Collectiv, LAND landschapsarchitecten elk een evenredig deel voor hun rekening. Om de eenheid van het project te bewaren en de samenwerking gestructureerd te laten verlopen, nam Abscis Architecten bijkomend de coördinerende rol op zich. Binnen het stedenbouwkundig ontwerp werd een duurzaam woonproject ontwikkeld waarbij woningen voor diverse doelgroepen in de Hasseltse binnenstad werden gecombineerd. Een verdichting van het stedenbouwkundig weefsel die meer ademruimte en collectief groen toelaat in het stadscentrum.

Gaandeweg werd door U-Hasselt beslist om het ontwerpvoorstel voor de witte Kazerne (UAU Collectiv) en het Poortgebouw (Abscis Architecten) bij het project te betrekken, om zo het totaalbeeld van de gehele site te behouden. Een fantastisch historisch monument, dat op die manier een gepaste invulling kreeg.

Refugiehuis (UHasselt)
Het voormalig Refugiehuis van de abdij van Herkenrode vormt de kop van het bouwblok. De herinrichting en functiewijziging van dit gebouw is sterk verweven met de grootschalige ontwikkeling van de gehele site binnen het historisch stadscentrum van Hasselt. De Universiteit Hasselt heeft via de herbestemming van het Refugiehuis haar banden met de stad weer versterkt en in de verf gezet.

De multi-inzetbare ruimte, de galerijruimte, door het openen van de poort weer rechtstreeks geënt op de Maastrichterstraat, vormt hierbij het scharnierpunt.

Ter hoogte van het binnenplein is een opening in de gevel gemaakt zodanig dat hier een nieuwe toegang tot het recotoraat gerealiseerd kon worden. Een subtiele ingreep, maar cruciaal element om het gebouw te laten voldoen aan de vigerende normeringen in zake toegankelijkheid en evacuatie. Daarnaast geeft ze ingreep de nodige herkenbaarheid aan het nieuwe rectoraat.

Poortgebouw
Het poortgebouw is een geklasseerd gebouw waar na renovatie het Rectoraat van de UHasselt haar plek heeft ingenomen. Het programma bevat vooral kantoorruimtes en enkele vergaderzalen. Daarnaast is de grote zaal omgevormd tot een ceremoniezaal waar doctoraatsverdedigingen en andere voorstellingen kunnen doorgaan. De zolder is ingericht als ruimte waar nadien de recepties kunnen plaatsvinden. De renovatie omvat ook de volledige nieuwe installatie van de technieken (HVAC, sanitair, elektriciteit), het toegankelijk en conform de regelgeving inzake brandpreventie van het maken van het integrale gebouw.

Grootste complexiteit hierin was het toevoegen van de een lift en extra evacuatie en gebruikstrap binnen de contouren van het bestaande gebouw. Bij het ontwerp is maximaal ingezet op behoud van de bestaande structuur en het geklasseerd karakter van het gebouw.

Doorheen haar lange geschiedenis heeft het Refugiehuis zeer uiteenlopende functies gehuisvest. De aanpassingen die hier telkens voor nodig waren hebben zeer duidelijke sporen nagelaten op de structuur van het gebouw. De balkenplafonds samen met het dakgebinte vormen de belangrijkste bewaarde historische elementen.

De nieuwe opdelingen worden gerealiseerd met een tweedelige wand, waarvan de onderzijde massief is bestaande uit kasten en deuren. De bovenzijde is volledig beglaasd voorzien zodanig dat het balkenplafond visueel doorloopt over de verschillende ruimtes. Hierdoor blijft het authentieke karakter van de plafonds maximaal zichtbaar en kan er toch voldoende privacy worden gecreëerd. Het uitdikken van de nieuwe centrale wand zorgt ervoor dat de technieken hierin boven de kasten geïntegreerd kunnen worden en niet zichtbaar zijn. Zo wordt het historisch karakter niet verstoord en kunnen toch de hedendaagse eisen op vlak van gebruikscomfort worden behaald.

Witte Kazerne
Dit deel bestaat enerzijds uit een te renoveren deel waarbij we de bestaande structuur wensen te behouden en anderzijds uit een meer beperkt nieuwbouwgedeelte (gebouw E) dat nog afgewerkt dient te worden.

De opdracht omvat onder meer alle technieken (HVAC, sanitair, elektriciteit), het plaatsen van een lift, de inrichting van een klantencabine en de vernieuwing van het dak op het te renoveren deel (m.u.v. de spanten).

In dit gebouw zijn momenteel het IMOB (Instituut voor MOBiliteit) en de financiële dienst van de UHasselt gehuisvest. Wat betreft de indeling zal dit hoofdzakelijk gaan over kantoren en vergaderzalen met enkele specifieke onderzoeksruimtes t.b.v. het IMOB.

De werken aan de witte kazerne zijn door UAU COLLECTIV ontworpen en opgevolgd.

Cijfers

Restauratie Poortgebouw: Abscis Architecten - 1572 m² (Rectoraat UHasselt)

Witte Kazerne: UAU - 3600m².