Ring Brussel: fietssnelweg en -tunnel langs R22

Architecten

Zwarts & Jansma Architects

Locatie

Zaventem

Bouwheer

De Werkvennootschap

Einddatum

2019

De fietssnelweg F202 langs de R22 (Woluwedal) in Zaventem is één van de prioritaire projecten bij de herinrichting van de Ring van Brussel (R0).

Dit zorgt voor een sterke verbetering van de mobiliteit in de Vlaamse Rand. Sweco maakt deel uit van de Tijdelijke Vereniging MoVeR0 (met Arcadis) die deze werken in goede banen leidt. De Werkvennootschap is de opdrachtgever.

Het doel van Sweco’s studie is de realisatie van de fietssnelweg F202, langs de R22, met uitstekende voorzieningen om de verwachtingen en noden van fietsers in te lossen. Het traject is momenteel niet volledig uitgerust met hoogwaardige fietsinfrastructuur. Het fietsverkeer verloopt veelal gemengd op wegen parallel aan en op beperkte afstand van de R22.

Omvorming tot volwaardige fietssnelweg
De vooropgestelde ingrepen moeten bijdragen aan de realisatie van een duurzame modal split. Deze doelstelling vereist aantrekkelijke voorzieningen met een ‘wervend karakter’ om personen te overhalen meer de fiets te nemen. Ze dienen bovendien berekend te zijn op een hoge fietscapaciteit, want we schatten het toekomstig aantal fietsers hoog in. De ingrepen voldoen maximaal aan de richtlijnen vanuit het vademecum fietsvoorzieningen, met bijzondere aandacht voor het eerder vermelde wervende karakter en de hoge capaciteit. Dit verantwoordt dat het bestaande fietspad, dat deels recent heraangelegd werd, opgewaardeerd wordt tot fietssnelweg. Hiervoor is een herinrichting van het bestaande openbaar domein noodzakelijk. De werken zullen resulteren in een duidelijkere structuur van de diverse verkeersvoorzieningen en een betere scheiding van de verschillende types van weggebruikers. De fietssnelweg krijgt een constante breedte en een eenvormig profiel over de gehele lengte.

Landschappelijke inpassing
De fietssnelweg situeert zich in een waardevolle landschappelijke omgeving met een sterke identiteit, namelijk de Woluwevallei. Deze vallei begint in Watermaal-Bosvoorde en gaat zo verder door het Brussels Gewest naar het Vlaams Gewest, langs Kraainem, Zaventem en Machelen. Dit bronrijke gebied, dat zeer overstromingsgevoelig is, kenmerkt zich door de sterke aanwezigheid van het riviertje de Woluwe. Het landschappelijk ontwerp van de fietssnelweg speelt in op deze karakteristieken. Sweco zocht naar een constante visuele relatie tussen het fietspad en de Woluwe als leidraad door het geheel. Daarnaast ervaart men doorheen het traject verschillende landschappen. De overgang van open kouters naar gesloten stedelijke weefsels geeft diversiteit aan het geheel. Door middel van een aantal afgewogen ontwerpingrepen spelen we in op deze diversiteit. Zo opteerden we in het stedelijk weefsel eerder voor een open karakter van het fietspad, en in de kouters of andere groene ruimten pasten we het meer in bij bomenrijen.

Fietstunnel
Aan de kruising met de drukke Leuvensesteenweg kozen we voor een ongelijkvloerse kruising in de vorm van een fietstunnel. De ondergrondse koker van de Woluwe op deze plek laat echter weinig ruimte voor een fietstunnel. Dankzij een gedetailleerd ruimtelijk en technisch onderzoek kwamen we tot een creatieve oplossing die deze doorgang mogelijk maakte. Er ging ook specifieke zorg naar de vormgeving en materialisatie van de fietstunnel. De wanden van de tunnelhellingen waaieren aan de oostelijke zijde naar buiten uit. Hierdoor krijgt de tunnel een zachtere vorm, waardoor hij zich beter integreert in de natuurlijke, groene omgeving van het valleilandschap. Tegelijk creëert het ‘openwaaieren’ van de wanden een meer open en ruimtelijk gevoel bij de fietsers. De vormgeving speelt dus zowel in op de ruimtelijke en landschappelijke integratie als op het gebruikerscomfort. Voor de afwerking van de tunnelzijwanden opteerden we voor hout. Deze materiaalkeuze bevordert de landschappelijke integratie van het kunstwerk en verhoogt de belevingswaarde voor de fietsers.

https://www.swecobelgium.be/projecten/ring-brussel-fietssnelweg-en-tunnel-langs-r22/

Ondernemingen

Overige ondernemingen
MINT, CLUSTER landschap+stedenbouw en Frank Van Hulle